Tivasori (Gürcüce: თივასორი, “tivasori”), Artvin iline bağlı Yusufeli ilçesindeki Darıca köyünün eski adıdır.[1] Tao-Klarceti‘in ünlü Esbeki Manastırı ve Esbeki Kalesi bu köyün Esbeki (eskiden köy) mahallesinde yer alır.[2-3]
TARİHÇE
Tivasori köyünün kuruluş tarihine ilişkin kesin bilgi yoktur. Ancak köyde 9-10. yüzyılda inşa edilmiş manastır ve kale kalıntıları köyün eski bir tarihi olduğunu göstermektedir.[4] Tarihsel Tao-Klarceti bölgesinin Tao kesiminde yer alan Tivasori, Gürcistan kralı II. Giorgi’nin Kveli Kalesi Savaşı’nda (1080) yenilmesinden sonra Büyük Selçukluların istila ettiği bölgede yer alıyordu. Daha sonra birkaç kez el değiştiren köy, 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti. Hemen ardından Çıldır Eyaleti’nin sınırları içinde kaldı. 19. Yüzyılın ikinci yarısına doğru Erzurum eyaleti Oltu sancağına bağlı olan Tivasori’de 1848’de 16 hanede 80 kişi yaşıyordu.[5] Uzun süre Osmanlı yönetimi altında kalan köy 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra Rusya sınırları içinde kaldı. 1918-21 arasında bağımsız olan Gürcistan sınırları içinde yer alan köy, 1921’de yeniden Türkiye’ye katıldı.
Köyün Esbeki mahallesinde 9-10. yüzyılda inşa edilmiş olan manastır yapılarının ve kalenin günümüze kalıntıları kalmıştır. Esbeki Manastırı’na hemen tepeden bakan Esbeki Kalesi’nin bu manastırı korumak için inşa edildiği tahmin edilmektedir.[6-7]
Tivasori köyünün adı 1960’larda Darıca olarak değiştirilmiştir.
Kaynakça:
1. ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 255.
2. ^ “Esbeki Manastır Kompleksi“. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2019.
3. ^ “Esbeki Kalesi“. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2019.
4. ^ Tao-Klarceti – Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Katalogu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 25.
5. ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 255.
6. ^ Tao-Klarceti – Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Katalogu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 25.
7. ^ “Esbeki Kalesi“. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2019.
Not: Bu yazı ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ tarafından Vikipedi için kaleme alınmıştır.
